środa, 9 listopada 2016

Lakowanie, nie tylko dla dzieci.

Próchnica atakuje zęby na powierzchniach żujących lub pomiędzy zębami na powierzchniach stycznych. W przypadku powierzchni stycznych najważniejsza jest skuteczna higiena - oczyszczanie szczoteczkami międzyzębowymi i nitkowanie. Powierzchnie żujące można dodatkowa zabezpieczyć mechanicznie, czyli zalakować.


Najbardziej narażone na próchnicę i działanie bakterii próchnicotwórczych stałe szóstki. Szóstki pełnią kluczową funkcję podczas żucia pokarmów. Przyjmują na siebie najwięcej sił powstających podczas żucia (mniej więcej tyle co siódemka, piątka i czwórka razem). Szóstki wyrzynają często jako pierwsze zęby stałe, są słabo zmineralizowane, mają głębokie i bardzo wąskie bruzdy, a potrzebują około 2 lat by "dojrzeć" w jamie ustnej i zgromadzić odpowiednią ilość minerałów. Niestety bardzo często bakterie atakują zęby tak szybko, że ząb nie nadąża z gromadzeniem minerałów i próchnica niszczy go w błyskawicznym tempie.

Skomplikowana jest higiena szóstek - włosie szczoteczki jest zbyt grube by wyczyścić płytkę bakteryjną z głębokich i bardzo wąskich bruzd.

Szóstki są zębami, które najczęściej leczone kanałowe lub mają bardzo rozległe wypełnienia, które mocno osłabiają ząb. Najczęściej są usuwane z powodu infekcji lub dużego zniszczenia.

Lakowanie - to ochrona zębów przed próchnicą. Zabieg polega na zabezpieczeniu bruzd na powierzchniach zębów lakiem, który nie tylko wypełnia te bruzdy, spłyca i ułatwia higienę, a dodatkowo wspomaga mineralizację tkanek zęba i uodparnia przed działaniem kwasów bakterii próchnicotwórczych.

Lakować można nie tylko szóstki, a wszystkie zęby, które mają na swoich powierzchniach bruzdy: trzonowce i przedtrzonowce. Lakować można zarówno zęby stałe, jak i mleczne. 

Lakuje się tylko zęby ZDROWE, BEZ PRÓCHNICY!

Jeżeli pod lakiem "zamknie się" próchnicę, bakterie będą dalej niszczyć ząb pod lakiem i może dojść do rozległego zniszczenia, a w najgorszym wypadku zainfekowaniu miazgi i konieczności leczenia kanałowego.

Kiedy lakować? 

Im wcześniej, tym lepiej. Nie trzeba czekać, aż ząb wyrznie się do końca, wystarczy aż pojawi się nad dziąsłem cała powierzchnia żująca. Zabezpieczyć zdrowy ząb można w każdym momencie - brak ograniczeń wiekowych dla lakowania.

Co wpływa na skuteczność lakowania?

1. diagnostyka. Lakuje się zęby ZDROWE. Stan zęba ocenia lekarz. Badanie jest bardziej dokładne, gdy przeprowadza się go po oczyszczeniu zęba,  w powiększeniu (lupy, mikroskop) lub przy pomocy dodatkowych narzędzi, np. komputerowe badanie próchnicy i mineralizacji tkanek zęba aparatem Diagno Cam.

2. technika wykonania zabiegu. Podczas zabiegu ząb musi być skutecznie odizolowany od śliny, najlepiej przy pomocy koferdamu. Zabieg wykonany w powiększeniu (lupy, mikroskop).

3. preparat do lakowania. Preparat przeznaczony do tego typu zabiegów, np. lak z fluorem lub cement glassjonomerowy. Dane preparaty mają mocne połączenie z tkankami zęba i wydzielają minerały. Materiał kompozytowy jest mniej skuteczny, łączy się poprzez warstwę łączącą i nie wydziela minerałów.

4. kontrola szczelności laku co 6 miesięcy podczas wizyt kontrolnych. Lak koniecznie należy kontrolować, może ulec odpryśnięciu, starciu, wykruszeniu. W razie potrzeby lak uzupełnia się lub odnawia.

Zęby, które w małym stopniu lub punktowo zainfekowane próchnicą, kwalifikują się do zabiegu poszerzonego lakowania. Zabieg polega na mechanicznym oczyszczeniu chorych tkanek (wiertłem, laserem, abrazją powietrzną) i odbudowie brakujących tkanek materiałem, a zdrowych bruzd zabezpieczeniu preparatem do lakowania.

Próchnica w zębach mlecznych rozwija się w błyskawicznym tempie, z tego wynika potrzeba częstych wizyt kontrolnych co 3-4 miesiące. Mleczaki również warto zabezpieczyć lakiem. Czy to się uda bardzo zależy od współpracy dziecka, ze względu na konieczność utrzymania bezwzględnej suchości pola zabiegowego na powierzchni lakowanego zęba.